Flokkun úrgangs – gott fyrir hjartað, heimilið og jörðina

Flokkun úrgangs – gott fyrir hjartað, heimilið og jörðina

Við vitum flest að flokkun úrgangs skiptir máli fyrir umhverfið. En vissir þú að rétt flokkun getur líka haft bein áhrif á heilsuna – sérstaklega hjarta- og æðakerfið?

Með því að flokka úrgang dregur þú úr losun skaðlegra efna í andrúmsloftið, sem aftur bætir loftgæði og minnkar áhættu á hjartasjúkdómum. Það sem virðist einfalt – að setja úrgang í rétt ílát – hefur víðtæk áhrif, bæði á heilsu okkar og heilsu plánetunnar.

Við skulum fara yfir mikilvægustu flokkana og hvernig þú getur flokkað rétt og ábyrgðarfullt:

🥦 Matarleifar – verðmæt næring fyrir jörðina

• Flokka skal allar matarleifar –í þar til gert ílát.
• Þar má t.d. setja ávaxtahýði, kaffikorg, brauðleifar og eggjaskurn.
• EKKI má setja plastpoka, kattasand eða garðúrgang í þennan flokk.

Af hverju skiptir þetta máli?
Matarleifar má umbreyta í moltu eða metan sem nýtt er sem jarðvegsbætir eða orkugjafi. Séu þær brenndar í stað þess að vera endurunnar tapast þessi orka og kolefnislosun eykst.

♻️ Plast – mikilvægt að forðast blöndun

• Flokka skal hreint plastumbúðaefni í ílát merkt plastumbúðir: umbúðir utan af vörum, filmur, plastpokar.
• EKKI má setja þar frauðplast, plastleiktæki eða plast sem er blandað öðrum efnum.

Af hverju skiptir þetta máli?
Endurvinnanlegt plast sparar olíu og minnkar losun gróðurhúsalofttegunda. Sé plast þó flokkað með öðrum úrgangi, er hætta á að það fari í brennslu þar sem eiturefni losna út í andrúmsloftið.

📄 Pappír – auðvelt að endurvinna, ef hann er rétt flokkaður

• Pappír, dagblöð, tímarit og hreinar pappaumbúðir fara í pappírsflokk.
• EKKI má setja pizzakassa með fitu, pappa með matarleifum eða vaxpappír í þennan flokk.

Af hverju skiptir þetta máli?
Endurvinnsla pappírs sparar vatn og trjáauðlindir. Með því að halda mat og fitu frá pappír tryggjum við að hann nýtist sem hráefni aftur. Hægt er að endurvinna pappír allt að sjö sinnum.

🔩 Málmar – lítil sem engin losun ef vel er flokkað

• Dósir, niðursuðudósir, álumbúðir og lok má flokka í málma.
• EKKI má setja þar rafhlöður, raftæki eða málma með plastþekju sem ekki er hægt að fjarlægja.

Af hverju skiptir þetta máli?
Málmar eru 100% endurvinnanlegir. Endurvinnsla á málmum sparar allt að 95% af orku miðað við frumvinnslu úr jörðu.

👕 Textíll – framlengdu líftíma efna og minnkaðu kolefnissporið

• Hægt er að flokka hreinan og þurran textíl – jafnvel slitinn. Hægt er að fara með hann í næstu grenndarstöð eða móttökustöð sem tekur á móti endurvinnsluefni.
• EKKI má setja blaut föt, dúnsængur, kodda eða dýraskinn.

Af hverju skiptir þetta máli?
Textílframleiðsla er gríðarlega orkufrek og vatnsfrek. Með því að endurvinna föt eða gefa þau áfram minnkum við sóun og losun í umhverfið.

🗑️Blandaður úrgangur – það sem ekki má fara annars s taðar

• Í blandaðan úrgang fer aðeins það sem ekki er hægt að flokka í aðra flokka, t.d. notaða bómullarpinna, blautþurrkur (ekki niður í klósett!), ryksugupoka, bleyjur og tíðarvörur.
• EKKI má setja spilliefni, rafrettur, raftæki eða rafhlöður í blandaðan úrgang – það getur valdið eldsvoða!

Af hverju skiptir þetta máli?
Allt sem endar í þessum flokki fer í brennslu eða urðun. Því minna sem við setjum í blandaðan úrgang, því betri árangur næst í sjálfbærni og minni mengun skapast.

💡Gott að hafa í huga

• Skolaðu létt umbúðir ef mögulegt er – t.d. jógúrtdollur eða mjólkurfernur.
• Ef þú ert í vafa – frekar spyrja en að setja í rangt ílát.
• Grenndarstöðvar og móttökustöðvar víðsvegar um landið bjóða upp á sérstaka þjónustu fyrir textíl, gler, málm, raftæki og spilliefni.

❤️ Flokkun = heilbrigðari pláneta = heilbrigðari þú

Góð flokkun hefur áhrif langt út fyrir heimilið þitt. Með því að taka ábyrgð eflir þú samfélagið, verndar náttúruna og bætir loftgæði – sem rannsóknir sýna að hefur bein áhrif á heilsu, sérstaklega hjarta- og lungnastarfsemi.

Þegar þú flokkaðir rétt í dag, gerðir þú eitthvað gott fyrir hjartað – bæði þitt og jarðarinnar.